Rreth veprës Il Canzoniere albanese të Françesk Anton Santorit

– S t u d i m –

Vepra Il canzoniere albanese & Këngëtorja arbëreshe e
shkrimtarit Françesk Anton Santorit është, më shumë se çdo
krijesë tjetër letrare e tij, e hapur për qasje e interpretime.
Në fillim të saj autori ka vënë dyvargëshin që përdorët dhe
në këngët arbëreshe të dasmës “Sa hjé të ka ajo kezë! / Rinë,
Rinë! Ku vajte sot?”, që është hyrje në objektin poetik që
shqyrton: dashurinë, martesën (keza) po dhe në mëdyshjet
e shqetësimet që i përcjellin njeriun në jetën e tij (“Ku vajte
sot?”) në çdo kohë dhe në çdo vend.
Edhe vargjet që i prijnë tekstit të veprës: Për dírë, për
namurí shúmë vjershe shkrùajta, / Moj ndë ktë zemër namurí së
ndìeta…., dëshmojnë veçantinë dhe ndërliqësinë e saj.
Si krijesë letrare poetike Këngëtorja arbëreshe të ballafaqon
me dukuri të veçanta të shtjellimit të tekstit, që përligjet,
para së gjithash, me shqiptimin dhe gërshetimin e formave
shprehëse, të pjesëve, të shtresave të rrëfimit dhe të vargjeve
metrikisht të ndryshme.